خدمات رادیوگرافی رنگی به پزشکان و متخصصان این امکان را می دهد تا تشخیص های دقیقی از دامنه وسیعی از ناهنجاری های درمانی را که بر روی رگ های خونی و اندام ها تاثیر می گذارد ، به دست آورند. در این مقاله از مرکز تصویربرداری پزشکی مهر ایرانیان با این مطلب به طور کامل آشنا خواهید شد.
تجربه عکس برداری و تکنولوژی پیشرفته
رادیوگرافی رنگی یک روش مطالعه اندام ها با استفاده از اشعه X و به کار گیری یک رنگ خاص به نام ماده کنتراست می باشد. این تست به پزشک این امکان را می دهد تا ساختارهایی را که به راحتی در آزمایشات اشعه X متعارف ، قابل رویت نمی باشند ، ارزیابی نماید. اشعه X از طریق عبور کردن از بدن ، عمل می کند. از آنجایی که استخوان ها به راحتی اشعه های X را مسدود می کنند ، به وضوح در تصاویر ، نشان داده می شوند. ولی اندام ها و بافت های دیگر مثل رگ های خونی ، معده و روده که اشعه X را مسدود نمی کنند ، در آزمایشات معمولی ، به خوبی نشان داده نمی شوند. در رادیوگرافی رنگی ، ماده کنتراست یا ماده رنگی ، این نواحی ویژه را در بدن ، برجسته نمایی کرده و به دیده شدن آن ها با جزئیات بیشتر ، در تصویراشعه X کمک می کند. متخصصان در اجرا و ارزیابی اسکن های رادیولوژی رنگی ، دارای تجربه بالایی بوده و آموزش های کامل در این زمینه را دیده اند.
موقعیت ها
انواع مختلفی از روندهای رادیوگرافی رنگی وجود دارد. آزمایشات موجود در این زمینه عبارتند از :
- پیلوگرافی درون وریدی یا IVP ، که به پزشک این امکان را می دهد تا سیستم ادراری مثل کلیه ها ، حالب و مثانه را مورد آزمایش قرار داده و تومورها ، کیست ها و سنگ ها را شناسایی نماید.
- مجموعه روده کوچک و بخش فوقانی روده که برای آزمایش کردن مری ، شکم ، بخش فوقانی معده و شناسایی زخم معده ، انسداد ها ، تومورها یا التهاب ها استفاده می شود.
- تنقیه باریم ، که آزمایش مجموعه معده روده ای پایینی نیز نامیده می شود و برای آزمایش کردن روده بزرگ ، مقعد و نیز شناسایی پولیپ ها ، سرطان ، التهاب ها و دیورتیکول ( کیسه های داخل روده بزرگ ) مورد استفاده قرار می گیرد.
- آنژیوگرافی ، که به پزشک این امکان را می دهد تا رگ های خونی و اندام های مختلف را به منظور شناسایی انسدادها ، تومورها و دیگر مشکلات مربوط به قلب ، ریه ها ، کلیه ها ، بازوها و پاها مورد آزمایش قرار دهد.
از این آزمایش چه انتظاراتی داریم ؟
انواع آزمایشاتی که یک بیمار دریافت می کند ، تعیین کننده نحوه انجام آزمایش است. پزشک ، دستورالعمل های کامل را قبل از اسکن ، به بیمار می دهد.
- از بیمار خواسته می شود تا قبل از اسکن ، چیزی نخورد و ننوشد.
- گاهی تزریق سیال به صورت درون رگی ، انجام می شود.
- همچنین داروهایی برای یبوست و تنقیه جهت استفاده قبل از آمدن به محل انجام آزمایش ، برای بیمار تجویز می شود.
- قبل از مصرف هر یک از داروها قبل از آزمایش ، با پزشک مشورت کنید.
- هنگامی که بیمار برای آزمایش ، در محل ، حاضر می شود از او خواسته می شود تا لباس هایش را عوض کرده و لباس مخصوص را به تن کند و کلیه آیتم هایی که بر روی اشعه X اثر می گذارند را از خود جدا کند. این اقلام عبارتند از :
- زیور آلات
- ساعت
- سمعک
ادامه اقدامات قبل از رادیوگرافی رنگی
- ماده کنتراست یا رنگی به روش های مختلف بسته به اندام یا بافتی که قرار است مورد آزمایش قرار گیرد ، استفاده می شود.
- اگر بیمار ، ماده کنتراست را از طریق تزریق به بازو دریافت کند ، حس می کند که بدنش گرم می شود.
- اگر قرار است آزمایش بر روی مجموعه روده کوچک و قسمت فوقانی روده – معده انجام شود ، بیمار ، محلول باریم را که شبیه میلک شیک است ، می نوشد.
- سپس از بیمار خواسته می شود تا نوشیدنی گازدار یا دارویی را برای تولید گاز ، بنوشد. این گاز کمک می کند تا تصویر بهتری از اشعه X بدست آید.
اگر بیمار تنقیه باریم یا آزمایش مجموعه قسمت پایینی روده – معده را انجام دهد ، یک لوله کوچک به آرامی در مقعد فرو برده می شود و باریم در داخل مقعد ، جریان می یابد. گاهی بیمار نیاز به تخلیه اجباری مقعد را حس می کند ولی باید سعی کند باریم را تا زمانی که به او گفته شود ، در روده نگه دارد. عکس دیگری بعد از اینکه بیمار روده را تخلیه کرد ، گرفته می شود.
از رادیوگرافی رنگی چه انتظاراتی داریم؟
برای آنژیوگرافی و کاتتریزاسیون ، بیمار یک داروی آرامبخش را از طریق تزریق درون وریدی دریافت کرده و یک لوله سوند به آرامی در رگ خونی وارد می شود. ماده کنتراست از طریق سوند ، تزریق می شود. تکنسین ، اشعه X را در فواصل زمانی خاص ، به کار می گیرد. در طول این مدت ، دستگاه اشعه X ، صداهایی را در حین تغییر موقعیت ، تولید کرده و عکس ها را در زوایای مختلف می گیرد. این صداها طبیعی هستند. در طول آزمایشات مختلف ، از بیمار خواسته می شود تا مثانه خود را تخلیه کرده ، نفس خود را نگه داشته یا کارهای دیگری را انجام دهد بطوریکه اشعه های X جدید را بتوان برای انجام مقایسه ، مورد استفاده قرار داد. لازم است بیمار در طول هر آزمایش ، بی حرکت باشد.
پس از روند ، بخش عمده ای از ماده کنتراست یا رنگی ، به طور طبیعی طی 24 یا 48 ساعت از بدن بیمار ، خارج می شود. بیماران برای کمک به پاک شدن سریع تر این ماده رنگی از سیستم بدن ، باید مقدار زیادی آب بنوشند. اگر بیمار ، محلول باریم را نوشیده باشد یا تنقیه باریم انجام شده باشد ، مدفوع در ابتدا دارای رنگ روشنی خواهد بود و باید بعد از دو یا سه روز به حالت نرمال خود باز گردد. اگر آنژیوگرافی یا کاتتریزاسیون قلبی بر روی بیمار انجام شده باشد ، از او خواسته می شود تا برای چندین ساعت بر روی تخت بیمارستان ، استراحت کند. رادیولوژیست ، عکس ها را بررسی کرده و گزارش را برای پزشکی که قرار است هر گونه یافته ای را به بیمار گزارش دهد ، ارسال می نماید. بیمار می تواند عکس ها را به صورت تصاویر بر روی سی دی ، دریافت نماید.
خطرات
توجه داشته باشید که اگر چه رادیوگرافی رنگی یک روش موثر و دقیق است ولی در آن بیمار ، در معرض پرتو قرار می گیرد. آزمایشات رادیوگرافی رنگی گوناگون ، با اندکی درد همراه است ولی این دردها معمولا جزئی می باشند. برخی افراد ممکن است به ماده رنگی یا کنتراست ، واکنش های آلرژیک داشته باشند. این واکنش ها عبارتند از :
- کهیر
- خارش
- تهوع
- کوتاه شدن نفس
- ضعف
این علائم را بلافاصله به پزشک ، رادیولوژیست یا تکنسین عکسبرداری گزارش دهید. اگر بیمار هر گونه آلرژی به ماده رنگی یا ید دارد ، پزشک ، باید در جریان قرار بگیرد.