ناهنجاری های ساختاری رحم و لوله های آن شامل بسته بودن لوله ها یا ناهنجاری ها در شکل ظاهری رحم است. روش تشخیص این مشکلات Hysterosalpingography یا عکسبرداری رنگی رحم است. کلینیک مهر ایرانیان بعنوان بهترین مرکز تصویر برداری غرب تهران ، مفتخر به ارائه انواع خدمات تصویربرداری و سونوگرافی می باشد. در این روش اگر مشکلی مثل : پولیپ ، بسته بودن لوله های رحمی ، میوم و موارد دیگر وجود داشته باشد یا لوله های رحمی دچار عفونت باشند. وقتی ماده حاجب داخل رحم و لوله ها تزریق می شود ، در عکسبرداری این مشکلات تشخیص داده می شود.
عکسبرداری رنگی چیست ؟
تصویر برداری رنگی ، نوعی تصویر برداری است که بسته به اندامی که قرار است مورد تصویر برداری قرار بگیرد ، با خوراندن ماده حاجب به بیمار یا تزریق وریدی به داخل رگ ها ، مثانه و یا ناحیه رکتوم ، انجام می شود. در تصویر برداری رنگی از دستگاه فلوروسکوپی استفاده می شود ، که به جای یک تصویر ثابت ، یک تصویر ویدئویی را تولید می کند. رادیولوژیست می تواند رنگ را در حین حرکت آن در در اندام های مختلف بدن ، مشاهده کند و وجود ناهنجاری در آن ها را تشخیص دهد. از این تست برای برای عکسبرداری رنگی رحم و لوله های فالوپ نیز استفاده می شود ، که در این مقاله به آن می پردازیم.
عکسبرداری رنگی رحم در چه مواردی انجام می شود ؟
اگر شما قدرت بارداری نداشته ، یا با مشکلاتی از قبیل سقط های چندگانه روبرو شده باشید ، پزشک ، این تست را تجویز می کند. تصویر برداری رنگی می تواند در تشخیص ناباروری نیز ، کمک کند.
ناباروری می تواند به دلایل زیر رخ دهد :
- ناهنجاری های ساختاری در رحم ، که می تواند مادرزادی ( ژنتیکی ) یا اکتسابی باشد.
- انسداد لوله های فالوپ
- بافت اسکار در رحم
- فیبروم های رحم
- تومورها یا پولیپ های رحم
اگر شما جراحی لوله های رحم را انجام داده باشید ، پزشک برای کنترل موفق بودن جراحی ، تصویر برداری رنگی را توصیه می کند. اگر دچار انعقاد لوله های رحم ( روندی که لوله های فالوپ در آن بسته می شوند ) ، شده باشید ، پزشک شما این تست را برای اطمینان از درست بسته شدن لوله ها ، تجویز می کند.
چگونه برای تست آماده شویم ؟
از نظر برخی از زنان ، این تست دردناک است ؛ بنابراین پزشک ، داروی مسکن را تجویز کرده یا یک داروی مسکن بدون نسخه ، را پسشنهاد می کند. این دارو باید یک ساعت قبل از روند ، مصرف شود. اگر شما در خصوص این روند دچار اضطراب شده باشید ، پزشک برای کمک به ایجاد احساس آرامش در شما ، داروی آرام بخش را تجویز می کند. پزشک همچنین یک داروی آنتی بیوتیک را ، برای کمک به پیشگیری از عفونت بعد از تست ، تجویز می کند. انجام تست ، چند روز تا یک هفته بعد از دوره قائدگی شما زمان بندی می شود. این زمان بندی به دلیل اطمینان از باردار نبودن شما انتخاب می شود. همچنین به کاهش دادن خطر عفونت نیز کمک می کند. اگر احتمال می دهید که باردار هستید ، حتماً به پزشک اطلاع دهید ؛ چون این تست می تواند برای جنین خطرناک باشد. همچنین اگر دچار بیماری التهاب لگن (PID) یا خونریزی بی دلیل واژنی هستید ، نباید این تست را انجام دهید. این تست ، از رنگ کانتراست استفاده می کند. رنگ کانتراست ، ماده ای است که در زمان بلعیده شدن یا تزریق شدن ، برخی اندام ها یا بافت های خاص را از بافت ها و اندام های اطراف ، متمایز می کند. این امر باعث رنگی شدن اندام نمی شود ، بلکه حل شده یا از طریق ادرار ، از بدن خارج می شود. اگر به باریم یا رنگ کانتراست حساسیت دارید ، پزشک را در جریان قراردهید.
در طول روند چه اتفاقی می افتد ؟
برای انجام این تست ، از شما خواسته می شود تا لباس بیمارستان را بر تن کرده و به پشت ، در حالی که زانوهایتان خم شده و پاها از هم فاصله دار هستند ، درست شبیه به زمان انجام آزمایش لگن ، دراز بکشید. سپس رادیولوژیست یک سپکولوم یا آینه طبی را در واژن وارد می کند. این کار به گونه ای انجام می شود ، که گردن رحم که در پشت واژن قرار گرفته است ، قابل دیدن باشد. ممکن است اندکی احساس درد داشته باشید.
سپس رادیولوژیست گردن رحم را پاک کرده و برای کاهش احساس درد ، دهانه رحم ، را با بی حسی موضعی ، بی حس می کند. این تزریق ، حسی شبیه به نیشگون گرفتن را در شما ایجاد می کند. سپس ابزاری به نام کانولا ، در دهانه رحم قرار داده می شود و آینه طبی برداشته می شود. رادیولوژیست از طریق کانولا ، رنگ را وارد می کند. این رنگ در رحم و لوله های فالوپ ، جریان پیدا می کند.
سپس به کمک دستگاه فلوروسکوپی از ناحیه رحم شما عکسبرداری می شود. از شما خواسته می شود تا چندین بار موقعیت خود را تغییر دهید ، به گونه ای که رادیولوژیست بتواند از زوایای مختلف ، تصاویر را ثبت کند. بیمار احساس اندکی درد کرده و هنگامی که رنگ به لوله های فالوپ جریان پیدا می کند ، احساس گرفتگی عضلات در وی ایجاد می شود. در هنگام عکسبرداری ، رادیولوژیست ، کانولا را بر می دارد. سپس برای درد و پیشگیری از عفونت ، داروهایی تجویز شده و شما مرخص می شوید.
خطرات عکسبرداری رنگی رحم
مشکلات ناشی از تصویر برداری رنگی بسیار نادر می باشد. برخی خطرات احتمالی عبارتند از :
- واکنش آلرژیک به رنگ کانتراست
- عفونت لوله فالوپ یا اندومتر( غشای داخلی رحم )
- آسیب دیدگی رحم از قبیل سوراخ شدگی
بعد از روند چه احساسی خواهید داشت ؟
بعد از تست گرفتگی ، شبیه به گرفتگی که در دوران قائدگی تجربه می کنید ، اتفاق می افتد. گاهی شما ترشحات واژنی یا خونریزی واژنی جزئی را تجربه می کنید. برای اجتناب از عفونت در طول این مدت ، باید به جای تامپون از پد استفاده کنید. همچنین بعضی از زنان بعد از این تست ، سرگیجه و حالت تهوع را تجربه می کنند. این عوارض جانبی نرمال بوده و در نهایت از بین می روند. با این وجود ، اگر علائم عفونت از قبیل موارد زیر را تجربه کردید ، به پزشک خود اطلاع دهید:
- تب
- درد و گرفتگی شدید
- ترشح واژنی با بوی بد
- سرگیجه
- خونریزی شدید واژن
- تهوع
بعد از تست ، رادیولوژیست نتایج را نزد پزشک شما ارسال می کند. پزشک ، نتایج را به همراه شما ، مرور می کند. بر حسب نتایج ، پزشک از شما می خواهد تا آزمایشات فالوآپ یا تست های بیشتری را انجام دهید.
تشخیص ناباروری زنان
از علل های ناباروری در زنان بسته بودن لوله ها و نامناسب بودن حفره رحمی است که یکی از روش های تشخیصی در ناباروری مادرانی که قصد بارداری دارند ، اقدام از طریق رادیوگرافی ، عکسبرداری رنگی رحم و لوله ها می باشد. طی این روش توسط پزشک یا تکنسین ماده حاجب به داخل رحم و لوله ها تزریق می شود ، تصویر برداری از زاویه های مختلفی انجام می شود. طی آن با باز بودن رحم و دیدن سرویکس ، حفره ، لوله های رحمی ، ورود ماده حاجب به داخل لوله های رحمی و تراوش ماده حاجب به داخل حفره پریتوئن و با جذب آن از داخل پریتوئن مورد بررسی قرار می دهیم. اگر اشکالی وجود داشته باشد آن را پزشک زنان برطرف می کند و اگر اشکالی وجود نداشته باشد دنبال روش های دیگری هستیم تا بتوانیم علت ناباروری خانم ها را تعیین کنیم.
زمان مناسب عکسبرداری رنگی از رحم
بهترین زمان برای انجام عکسبرداری رحم بعد از پریود ماهیانه یا روزهای آخر پریود ماهیانه مناسب است. حتما باید مطمئن باشیم مادر باردار نباشد تا بتوان این روش را برای آن انجام دهیم.
مختصری درد در انجام عکسبرداری وجود دارد که قبل از آن می توان از یک مسکن ساده استفاده نمایند، جای هیچ گونه نگرانی نیست. شایعاتی که در خصوص این روش وجود دارد که برای مادران ابهاماتی را به وجود می آورد . این روش کاملا به راحتی انجام می شود و درد بسیار کمی ممکن است وجود داشته باشد و اما اثرات بسیار خوب این روش که تا به حال هیچ روشی نتوانسته جای آن را برای تشخیص بگیرد ، افراد سعی نمایند خود را از انجام عکسبرداری رنگی رحم محروم نکنند.
