در صورتی که متخصص مشکوک به بارداری چند قلو در مادر باشد برای بررسی های بیشتر سونوگرافی را تجویز می کند. سونوگرافی بارداری دوقلو در سه ماه اول بارداری برای مادر تجویز می شود . بعد از تشخیص بارداری دو قلویی و یا چند قلویی پزشک می تواند همسان و یا غیر همسان بودن جنین را مشخص کند . احتمال از بین رفتن یک قل در بارداری دو قلو زیاد است و بیشتر به دلیل اختلالت کروموزومی ایجاد می شود ،اگر در دوره های ابتدایی بارداری، یک قل از بین رود ،نگران نباشید برای قل دیگر مشکل ایجاد نمی شود. یکی از خدمات اصلی مرکز تصویربرداری پزشکی مهر ایرانیان ، بهترین مرکز تصویربرداری غرب تهران انجام این پروسه می باشد.
عوامل خطر در حاملگی
- لقاح آزمایشگاهی (IVF): به ویژه استفاده از عوامل القاء تخمک گذاری
- سن مادر
- parity پیشرفته
- سابقه خانوادگي مادر
- قومیت
چه عواملی می تواند احتمال بارداری دو قلو را افزایش دهد
- بارداری در سن بالای 30 سال
- همچنین زنانی که نزدیک به دوران یائسگی خود باردار می شوند ، بارداری دو قلویی در آن ها بیشتر دیده می شود .
- زنان با قد بلند ،نسبت به زنانی که قد به نسبت کوتاه تری دارند بیشتر بارداری دو قلویی را تجربه می کنند.
- زنانی که وزن آن ها بالا است و نسبت به قد خود اضافه وزن بالایی دارند. احتمال رویت دو جنین در سونوگرافی بارداری دوقلو در این افراد بالاست.
- زنانی که در خانواده خود سابقه دو قلویی زایی و یا چند قلو زایی را دارند ؛ این افراد به نسبت بیشتر احتمال بارداری دو قلویی دارند .
- در صورتی که زنان برای بارداری از روش های باروری استفاده کرده باشند .
ارزیابی سونوگرافی حاملگی های جنین
سونوگرافی بارداری دوقلو بیشتر برای بررسی وضعیت جنین و نظارت بر دوران بارداری در بهترین مرکز سونوگرافی غرب تهران انجام می شود . در طول بارداری تعداد جنین ها و کورونیتی و آمنیوتیک آنها باید تعیین شود و بنا بر این شرایط نظارت بر ناهنجاری ها و عوارض متناسب با آن صورت گیرد .
زمان تشخیص دوقلویی در سونوگرافی
دوقلوهای همسان یا غیر همسان حاصل از دو تخمک جداگانه هستند که از طریق اسپرم های جداگانه لقاح یافته اند. ممکن است دوقلوها هر کدام دارای جفت و کیسه آب مخصوص خود باشند. جفت های جنین نیز می تواند بصورت چسبیده یا پیوسته در رحم قرار گرفته باشد. همچنین جنسیت دوقلوها ممکن است مختلف باشند.
انواع بارداری دوقلو
حاملگی های دوقلوهای تک دوشی دارای یک جفت می باشند و به همین دلیل مستعد عوارض همودینامیک هستند. بارداری دو قلو زمانی که تخمک بارور می شود و در همان لحظه به دو نیم تقسیم می شود ایجاد می شود. اگر باروری به این صورت اتفاق بی افتد سبب به دنیا آمدن دو قلو های همسان می شود. اما اگر تخمک با کمک اسپرم های گوناگون بارور شود دو قلوهای غیر همسان نتیجه می دهد.
- دوقلوهای همسان: که در اثر نصف شدن یک تخمک بوجود می آیند که هر دو در یک جفت در رحم قرار می گیرند.
- دوقلوهای غیر همسان: که در اثر باروری دو تخمک جداگانه بوجود می آیند و هر کدام جفت مخصوص خود را دارد.
عکس سونوگرافی دوقلو
دوقلوهای همسان
بر خلاف دوقلوهای غیر همسان ، این نوع از بارداری دو قلو ارتباطی به سن بارداری و سابقه خانوادگی ندارند. زمانی که یک تخمک به دو بخش تقسیم می شود ، تعداد کوریون ها و آمنیونیسیتی (کیسه آب ) مشخص می شود. در ادامه توضیح بیشتری در این مورد داده ایم :
- اگر در سونوگرافی بارداری دو قلو انجام شده در بهترین مرکزتصویربرداری تهران ، مشخص شود که تقسیم تخمک در روز اول تا چهارم انجام شده ، دو قلو ها دی کوریون/ دی آمنیوتیک می شوند. به معنی اینکه دو کوریون و دو کیسه آب وجود دارد. در این زمان جفت اشتراکی نیست و ممکن است دوقلوها همسان یا غیرهمسان باشند.
- اگر تقسیم شدن تخمک در روز چهارم تا هشتم صورت پذیرفته باشد ، حالت مونو کوریونیک/ دی آمنیوتیک رخ می دهد. به این معنی که کوریون مشترک است آما کیسه آب جدا می باشد. حفت در این حالت مشترک و دو قلوها همسان هستند.
- تقسیم در هفته اول تا دوم منجر به مونو کوریونیک / مونو آمنیوتیک می شود. در این حالت کوریون و کیسه آب بین دوقلوها مشترک می باشد و جنین ها همسان می شوند.
- تقسیم بالای دو هفته باعث می شود دوقلوها به یکدیگر بچسبند.
دوقلوهای غیر همسان
که با نام دو قلوهای دو تخمکی نیز شناخته می شود ، در نتیجه لقاح مستقل دو تخمک رخ می دهد و همیشه به بارداری های دی کوریون/ دی آمنیوتیک منجر می گردد. البته در سونوگرافی بارداری دو قلو نمی توان از این ویژگی به تنهایی برای همسان یا غیر همسان بودن دو قلوها استفاده کرد ؛ چون حدود بیست درصد از حاملگی های همسان نیز دی کوریون/ دی آمنیوتیک هستند. بهترین راه برای تعیین ناهمسان بودن دوقلو ها در اولتراسوند بارداری دوقلو این است که جنین های با جنسیت متفاوت ، مستند سازی شوند.
چه چیزی باعث حاملگی با دوقلوهای نا همسان می شود؟
عوامل مختلفی در رخداد این موضوع نقش دارند که در این قسمت آن ها را ذکر کرده ایم :
- بارداری با کمک IVF
- باردار شدن در سنین بالا
- داشتن سابقه خانوادگی
- بالا بودن دفعات زایمان
عوارض بارداری دوقلو
تمام حاملگی های دو قلو ، ریسک بالاتری از مرگ را به همراه دارند. مرگ و میر fetal به میزان مرگ و میر نوزادان زیر یک سال و مرگ و میر neonatal به درصد مرگ و میر نوزادان زیر 28 روز اشاره دارد. درصد مرگ و میر fetal در حدود سه تا شش برابر و درصد مرگ و میر neonatal در حدود هفت برابر بارداری ها با یک جنین گزارش شده است. این امر اغلب به علت بالا بودن ریسک زایمان زودرس و عوارض جانبی مربوط به آن رخ می دهد.
ریسک بروز عوارض ، در حاملگی های دی کوریون/ دی آمنیوتیک در کمترین حد ممکن و در بارداری های مونو کوریون/ مونو آمنیوتیک در بیشترین حد پیش بینی شده است. در صورتی که در سونوگرافی بارداری دو قلو این موارد تشخیص داده شود ، می توان میزان بروز خطرات را به صورت زیر دسته بندی کرد :
- دی کوریون/ دی آمنیوتیک : کمتر از ده درصد میزان مرگ و میر
- مونو کوریون/ دی آمنیوتیک : در حدود بیست درصد میزان مرگ و میر
- مونو کوریون/ مونو آمنیوتیک : بیشتر از پنجاه درصد احتمال مرگ و میر
نقش سونوگرافی بارداری دوقلو در ارزیابی میزان مرگ
سونوگرافی نقشی حیاتی را در مدیریت بارداری و برنامه ریزی برای زایمان ایفا می کند. در این روند تعداد جنین ها و تعداد کوریون ها و آمنیونیسیتی آن ها باید تعیین شود. در عین حال هرگونه ناهنجاری و عارضه نیز باید تشخیص داده شود و تحت بررسی قرار گیرد. اطلاع یافتن از مکان جفت و بند ناف نیز اهمیت زیادی دارد.
محاسبه زمان زایمان در سونوگرافی بارداری دوقلو
در صورتی که بارداری از طریق IVF حاصل شده باشد ، سن جنین باید از زمانی که جنین به رحم منتقل شده محاسبه گردد. در غیر این صورت با استفاده از جنین بزرگتر تاریخ بارداری تعیین می شود تا از بروز مشکلاتی مثل رشد ناکافی جنین ها در رحم جلوگیری شود. توجه داشته باشید که با مراجعه به بهترین مرکز سونوگرافی بارداری در تهران می توانید به راحتی از این زمان اطلاع کسب نمایید.
علائم بارداری دوقلویی
- خستگی مفرط : ممکن است خانم باردار در ابتدای بارداری خود خستگی و درد شدیدی را احساس نماید که می تواند از علائم وجود دو جنین باشد و در سونوگرافی بارداری دوقلو تشخیص داده شود.
- استفراغ و حالت تهوع فراوان : افزایش دفعات استفراغ مخصوصا در صبح که همراه با مشکلات گوارشی ، نفخ و افزایش فشار خون باشد می تواند از علائم بارداری چند قلو باشد.
- افزایش وزن : افزایش وزن و برآمدگی شکم غیر طبیعی نسبت به سایر زنان باردار.
- افزایش شدید ضربان قلب : ضربان قلب زن باردار به شدت افزایش یافته و باعث ایجاد خستگی سریع هنگام انجام فعالیت می شود.
- زایمان زودرس : علائم درد زایمان زودتر از موعد ظاهر می شود.
دوقلویی چه زمانی مشخص می شود؟
زن باردار باید همیشه و مخصوصا در سه ماه اول بارداری ، زیر نظر پزشک باشد تا از وضعیت بارداری و سلامت جنین اطمینان حاصل نماید. سونوگرافی بارداری دوقلو تنها وسیله تشخیص دوقلویی است که ممکن است در هفته پنجم بوسیله سونوگرافی واژنی در بهترین مرکز تصویربرداری تهران مشخص شود که در این مرحله فقط کیسه آب های خالی مشاهده می شود و در هفته ششم ممکن است صدای قلب جنین ها شنیده شود و یا جنین های کوچکی در ابعاد 3 میلی متر دیده شود.
اولین زمانی که می توان از بارداری دوقلو اطمینان حاصل کرد بین هفته دهم و هفته سیزدهم بارداری است، در این مدت سونوگرافی بارداری دوقلو کاملا صحت بارداری دوقلویی را مشخص می نماید.
اگر شما با استفاده از روش های درمان بارداری مثل کلومید یا آی وی اف یا غیره استفاده کردید ، احتمالا شما در هشت هفته اول سونوگرافی خواهید کرد تا مشخص شود چند جنین در رحم شما کاشته شدند. لذا آزمایش سونوگرافی بارداری دوقلو در تهران (بعد از هفته ششم تا هشتم) می تواند وجود چند قلویی در رحم مادر را مشخص می کند. در هر حال هر چه تعداد جنین ها بیشتر باشد احتمال مخفی ماندن یکی از آنها در سونوگرافی افزایش می یابد.
