سونوگرافی یک نوع تصویربرداری پزشکی بوده که از امواج صوتی با فرکانس بالا جهت تولید تصاویر از داخل بدن استفاده می شود. سونوگرافی یک پروسه بدون درد و غیرتهاجمی بوده و اغلب برای بررسی وضعیت جنین در دوران بارداری، ارزیابی اندام های داخلی مثل قلب، کبد و کلیه ها، و شناسایی مشکلاتی مانند تومورها و کیست ها مورد استفاده می شود. در این مقاله قصد داریم به بررسی نحوه انجام سونوگرافی بپردازیم پس با ما همراه باشید.
چگونگی انجام سونوگرافی
در حین انجام سونوگرافی، پزشک ژلی مخصوص را بر روی پوست بیمار اعمال کرده و تصاویر با استفاده از امواج فراصوت (امواج صوتی با بسامد بالا و غیر قابل شنیدن) ایجاد می شوند. در این روش، وسیله ای موسوم به مبدل اولتراسوند را بر روی ناحیه موردنظر حرکت می دهند و در برخی موارد آن را به داخل منافذ بدن مثل مهبل و راست روده وارد می کنند و با آن امواج فراصوت را به داخل بدن ارسال می نمایند و هرکجا که بافت های با تراکم مختلف به هم می رسند یا هر جا که بافت کنار مایع قرار دارد، امواج منعکس می شوند .
مبدل، این امواج را دریافت و آنها را به رایانه منتقل می کند تا تصاویری بر روی نمایشگر ایجاد شود . این تصاویر مرتب در حال تغییر هستند و بنابراین می توان حرکت را هم مشاهده کرد . پزشکان اغلب از سونوگرافی برای مشاهده جنین در رحم یا دیواره ها و دریچه های قلب یا شناسایی ناهنجاری هایی همچون مشکلات کبد، کیسه صفرا و کیست و سنگ کلیه استفاده می کنند . از روش مرسوم به سونوگرافی داپلر که جهت و سرعت جریان خون را نشان می دهد . برای شناسایی مشکلاتی همچون تنگی سرخرگ ها یا لخته های سیاهرگی استفاده می کنند. ژلی را روی پوست می مالند تا مبدل بهتر با پوست تماس پیدا کند . سپس مبدل را روی ناحیه ای که می خواهند بررسی کنند، حرکت می دهند . تصاویر حاصل از ساختارهای داخلی بدن، بر روی نمایشگر مشاهده می شود.
سونوگرافی چیست؟
سونوگرافی فاقد هرگونه خطر است . سونوگرافی به پزشک اجازه می دهد تا مشکلات و بیماری ها بدون نیاز به برش تشخیص داده شود . بر خلاف سایر تکنیک های تصویربرداری، در سونوگرافی از هیچ تابشی استفاده نمی شود . به همین دلیل، روش ترجیحی برای مشاهده یک جنین در طول بارداری است . سونوگرافی نیز یک روش مفید برای هدایت جراحان در طی مراحل پزشکی خاص، مانند: بیوپسی است .
اقدامات قبل از انجام سونوگرافی
- مراحل انجام برای آماده سازی سونوگرافی به ارگان مورد نظر بستگی دارد .
- پزشک شما ممکن است به شما هشدار دهد تا 8 تا 12 ساعت قبل از سونوگرافی غذا های پرچرب مصرف نکنید، مخصوصا اگر قرار است شکم مورد بررسی قرار گیرد . مواد غذایی پرچرب می تواند امواج صوتی را مسدود کند، و برای تکنسین برای دریافت تصویر واضح مشکل ایجاد نماید .
- اطمینان حاصل کنید که در مورد هر یک از داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه یا مکمل های گیاهی که مصرف می نمایید، به پزشک خود اطلاع دهید .
- مهم است که دستورالعمل های دکتر خود را دنبال کنید و از هر گونه سؤالی که ممکن است قبل از این روش داشته باشید، بپرسید .
سونوگرافی در دوران بارداری
سونوگرافی روشی بی خطر و بدون درد است . در طی بارداری از سونوگرافی برای مشاهده تصاویر دقیقی از جنین استفاده می شود . اکثر زنان در دوران بارداری حداقل به ۴ بار سونوگرافی احتیاج دارند . سونوگرافی معمول، تعداد جنین ها، محل جفت و حجم مایع آمنیوتیک ( مایعی که اطراف جنین را در داخل رحم قرار گرفته است ) را مشخص می کند . در ابتدای بارداری سونوگرافی می تواند محل بارداری و تعداد قل ها را نشان دهد و از نیمه دوم بارداری به بعد سلامت جنین را از نظر ناهنجاری های قلبی یا دستگاه عصبی، وضعیت قرارگیری جفت و مشکلات پزشکی دیگر نشان دهد . این روش بین پنج تا بیست دقیقه طول می کشد .
سونوگرافی داپلر
در سونوگرافی داپلر، از امواج فراصوتی با فرکانس بالا برای بررسی سرعت و جهت جریان خون در رگ ها استفاده می شود . معمولا این روش سونوگرافی برای بررسی تنگی یا بسته بودن سرخرگ ها یا سیاهرگ ها مورد استفاده قرار می گیرد . یک مبدل، امواج صوتی را به سوی رگ های خونی می تاباند و بازتاب امواج را دریافت می کند . سپس اطلاعات به دست آمده را به رایانه منتقل می کند تا تصویری از جریان خون تشکیل شود .
نحوه انجام سونوگرافی داپلر
مبدل را روی پوست گذاشته، بر روی رگ ها حرکت می دهند . یک مبدل، امواج فراصوتی را می تاباند و بازتاب های حاصل از رگ های تحت بررسی را دریافت می کند .
برای کسب اطلاعات بیشتر به سونوگرافی خوب در غرب تهران مراجعه نمایید.
