با پیشرفت های در حال تحول در بیشتر تکنولوژی ها ، پزشکان اکنون بیشتر از همیشه ، در زمان رویارویی با تشخیص موقعیت بیمار ، گزینه هایی در اختیار دارند. این روش ها تهاجمی و غیرتهاجمی هستند. گزینه های دیگر ، تکنیک های تشخیصی اکتشافی یا حداقل تهاجمی را ارائه می دهند. رادیولوژی تشخیصی ، گروهی از روش های تشخیصی می باشد که از تکنیک های غیر تهاجمی برای تعیین مکان و شناسایی شرایط و بیماری های خاص استفاده می کند. انواع تست ها و تجهیزات استفاده شده در رادیولوژی تشخیصی ، عمدتا دوز پایینی از تابش را برای تولید یک تصویر دقیق از یک ناحیه خاص ، مورد استفاده قرار می دهد.
رادیولوژی برای تشخیص بسیاری از بیماری ها و شرایط ، به خصوص سرطان الزامی می باشد ؛ در واقع ، بدون تصویربرداری تشخیصی ، مدیریت و درمان بیماران به شکلی موثر توسط پزشکان ، امکان پذیر نمی باشد ؛ پزشکان بر نتایج تست رادیولوژی تشخیصی برای تعیین برنامه درمان برای یک بیمار ، تکیه می کنند.
چه نوع تستی به عنوان تست تشخیصی در نظر گرفته می شود ؟
رادیولوژی تشخیصی یک تخصص پزشکی است که شامل تولید تصاویر از داخل بدن از طریق دامنه ای از روندها می باشد ؛ این روند ها به MRI و اسکن های CT تا اشعه های ایکس و فراصوت ها مربوط می باشد ؛ تست های تشخیصی متشکل از آزمایشات فیزیکی و بیوپسی ها برای تست های بارداری و غربالگری های سرطان است.
تست تشخیصی به عنوان هر دستاورد استفاده شده برای جمع آوری اطلاعات به منظور ایجاد یک تصمیم بالینی اطلاع رسانی شده درباره بیمار ، تعریف می شود ؛ گر چه انواع تست های تشخیصی متنوع می باشند ولی همگی آن ها برای هدف ارزیابی احتمال یک بیماری یا شرایط خاص در یک شخص ، مورد استفاده قرار می گیرند.
برخی از روش های تشخیصی نیازمند مصرف یک ترکیب یا تزریق یک ماده شیمیایی برای افزایش دادن قابل رویت بودن رگ می باشد.
چه روندهایی در رادیولوژی انجام می شود ؟
تعدادی روش های رادیولوژی تشخیصی مختلف در عصر جدید پزشکی وجود دارد ؛ انواع روش های رادیولوژی تشخیصی عبارت اند از :
- فراصوت
- اسکن های توموگرافی کامپیوتری ( CT )
- اسکن های پزشکی هسته ای
- رادیوگرافی ( اشعه های ایکس )
- اسکن های تصویربرداری رزونانس مغناطیسی ( MRI )
- آنژیوگرافی عروق کرونری
- کولونوسکوپی مجازی
- فلوروسکوپی
دستگاه اشعه ایکس ، یک روش متداول استفاده شده در رادیولوژی تشخیصی می باشد ؛ این امکان استفاده از اشعه های ایکس _ شکلی از تابش الکترومغناطیسی – برای تولید تصاویر از داخل بدن را فراهم می آورد ؛ اشعه های ایکس ، روند غیر تهاجمی می باشد که به پزشکان این امکان را می دهد تا شرایط یک بیمار را به خوبی بررسی کنند.
دستگاه های اسکنر CT روش دیگری می باشد که همان تجهیزات مشابه با اشعه های ایکس را مورد استفاده قرار می دهد.
این دستگاه ها یک نمای مقطعی از بدن را فراهم می آورد ؛ اسکن های CT اغلب زمانی مورد استفاده قرار می گیرند که پزشک به دنبال خلق یک تصویر با جزئیات منحصر به فردی می باشد که به او امکان تعیین مکان و منبع مشکل را می دهد ؛ این موارد خصوصا در هنگام بررسی مشکلات یا آسیب های بافت نرم ، مفید می باشند.
کاربرد رادیولوژی تشخیصی
عموماً به منظور انجام بررسی ها و معاینات اولیه ، رادیولوژی تشخیصی انجام می شود. رادیولوژی تشخیصی می تواند به جهت تشخیص و شناسایی طیف گسترده ای از مشکلات انجام پذیرد. از طریق این نوع تصویربرداری می توان به مشکلات و عارضه هایی همچون شکستگی استخوان ، تشکیل لخته های خونی و مشکلات قلبی و گوارشی پی برد. شایان ذکر است که پروسه رادیولوژی تشخیصی صرفا به جهت شناسایی بیماری ها مورد استفاده قرار نمی گیرد. بلکه پزشکان می توانند از این پروسه برای نظارت بر نحوه واکنش بدن به یک روند درمانی خاص نیز کمک بگیرند. علاوه بر این ، رادیولوژی تشخیصی به عنوان یک تست غربالگری برای بیماری هایی همچون سرطان روده بزرگ و سرطان سینه کاربرد پذیر باشد. از دیگر کاربردهای رایج رادیولوژی تشخیصی می توان به موارد زیر اشاره نمود :
- صدمات وارد شده به کمر که باعث ایجاد درد در آن ناحیه می شوند
- تغییرات ایجاد شده در فرم ستون فقرات
- لغزش و ساییدگی ستون فقرات یا مهره های کمر
- تصویربرداری های رنگی از کلیه ، معده و مری
- معاینه محیط داخلی اندام های شکمی ، روده ، کلیه ها ، معده
- تشخیص هر نوع شکستگی استخوان های بدن
آیا تست اولتراسوند ، در حیطه رادیولوژی تشخیصی قرار دارد؟
یکی از رایج ترین پروسه های تشخیصی در رادیولوژی ، انجام تصویربرداری اولتراسوند یا همان سونوگرافی می باشد. طی این تصویر برداری پزشکی ، از امواج فراصوت برای اسکن بدن کمک گرفته می شود. بدین صورت که امواج اولتراسوند از مایعات و بافت های نرم و صاف بدن عبور کرده اما به نواحی متراکم تر که برخورد می کنند ، منکعس می شوند. در نتیجه بازتاب این امواج صوتی ، تصویری از اندام های داخلی بدن تشکیل می شود. یکی از رایج ترین کاربرد های سونوگرافی ، انجام تصویربرداری از جنین درون شکم بانوان است که به کمک آن روند رشد و سطح سلامت کودک مشخص می گردد. همچنین با انجام این تست می توان از اندام های مختلف بدن ، عضلات ، تاندون ها ، عروق خونی و قلب عکسبرداری انجام داد و با بررسی آن ها وجود یا عدم وجود بیماری یا هر نارسایی را تشخیص داد.
ام آر آی (MRI) به عنوان یکی از روندهای تشخیصی رادیولوژی
ام آر آی نیز یکی از پرکابردترین تست های تشخیصی در حوزه رادیولوژی می باشد. در طول این پروسه به جای استفاده از اشعه ، دستگاه MRI به کمک یک میدان مغناطیسی تصویربرداری از داخل بدن را انجام می دهد. در برخی موارد انجام سی تی اسکن نمی تواند نتایج واضحی را ارائه دهد ؛ از این رو پروسه تشخیصی MRI برای بررسی و معاینه این نواحی انجام می پذیرد.
مرکز تصویربرداری مهر ایرانیان ، واقع در غرب تهران ، با بهره گیری بروز ترین تجهیزات و حرفه ای ترین کادر ، بهترین خدمات را برای تمامی مراجعه کنندگان ارائه می دهد.
