دومین سرطان شایع و چهارمین عامل سرطان منجر به مرگ در زنان ، سرطان سرویکس یا سرطان دهانه رحم است. این بیماری عمدتا در زنان بین 35 تا 45 سال بیشتر مشاهده می شود. اما باید گفت که این سرطان جزء سرطان های زنانه ای است که قابل پیشگیری هستند. از این رو با غربالگری در مراحل اولیه و با درمان های مناسب ، می توان میزان مرگ و میر ناشی از آن را کاهش داد و بهبود بخشید. غربالگری در کاهش ابتلا به این سرطان بسیار موثر است. دو روش غربالگری برای این سرطان وجود دارد که شامل پاپ اسمیر و تست HPV می باشد. در ادامه به بررسی این سرطان ، انوع آن و راه های موثر برای درمان آن مورد بررسی قرار می گیرد.
سرطان دهانه رحم چیست؟
سرطان دهانه رحم ، بدخیم شدن و رشد غیر قابل کنترل سلول های سنگ فرشی دهانه رحم یا سرویکس است ، که در پایین ترین قسمت رحم قرار دارد. دهانه رحم از راه لوله عضلانی به نام مهبل یا واژن ، به قسمت بیرونی اندام تناسلی زن مرتبط می شود. طول واژن تقریبا 10 سانتی متر است. پس دهانه رحم با یک فاصله کوتاه ، در معرض عوامل بیرونی قرار می گیرد. بیماری ها و سرطان هایی که در اثر دهانه رحم به وجود می آیند در ادامه شرح داده می شوند.
انواع سرطان دهانه رحم
این بیماری ، به چند دسته تقسیم بندی می شود و انواع مختلفی دارد. هر کدام از آنها ، بر ناحیه خاصی از رحم اثر می گذارند و به آن آسیب وارد می کنند. برای تشخیص نوع سرطان دهانه رحم ، لازم است از طریق انجام آزمایشات مختلف ، اقدام کنید. این سرطان به صورت زیر تقسیم بندی می شود:
- سرطان دهانه رحم سلول سنگفرشی
- آدنوکارسینوم
- کارسینوم ادنواسکواموس
- سرطان سلولهای کوچک دهانه رحم
- تومورهای مخاطی
- لنفوم و سارکوم
عوامل ابتلا به سرطان دهانه رحم
در صورتی که هر یک از عوامل زیر ، در بدن شما رخ دهد ، احتمال ابتلا به سرطان دهانه رحم در شما به وجود می آید. این عوامل عبارتند از:
- ویروس پاپیلومای انسانی یا HPV
- مصرف سیگار
- سیستم ایمنی ضعیف مثل ابتلا به HIV
- مصرف قرص های پیشگیری از بارداری در طولانی مدت
- عدم زایمان
- بارداری و زایمان های متعدد
- آغاز کردن رابطه جنسی از سنین پایین
پیشگیری از سرطان دهانه رحم
برای این که بتوان از بروز این سرطان پیشگیری کرد ، می توان برخی اقدامات را در راستای آن صورت داد. از این رو ، نیازی به نگرانی نیست و تنها با انجام یکی از کارهای زیر ، می توانید از این سرطان در امان بمانید:
- واکسن HPV ) HPV درمان ندارد اما با تزریق واکسن قابل پیشگیری است. بهترین سن تزریق واکسن ، پیش از شروع فعالیت جنسی (قبل از 20 سال) است. این واکسن در برابر انواع پر خطر 16 و 18 ، محافظت کنندگی 100% دارد.)
- رفتار امن و سالم جنسی
- اطمینان از سلامت جنسی شریک جنسی
- پرهیز از مصرف دخانیات
غربالگری سرطان دهانه رحم
همانطور که اشاره شد ، غربالگری یکی از روش های مهم پیشگیری و درمان سرطان دهانه رحم می باشد. از این رو ضرورت انجام آن فراهم می شود. غربالگری به صورت زیر می باشد:
- معاینه: معاینات منظم و دوره ای باید توسط پزشک متخصص زنان انجام شود.
- پاپ اسمیر: این تست به افراد بالای 18 سال متاهل و بعد از اولین رابطه جنسی توصیه می شود. در صورت نبودن مورد مشکوک ، باید سه سال یکبار تکرار شود.
- تست های DNA ، HPV ، کولپوسکوپی و کورتاژ دهانه رحم: انجام این تست ها در صورتی است که پزشک با مشکوک بودن آزمایش پاپ اسمیر ، برای اطمینان بیشتر ، صورت می دهد.
علائم هشدار دهنده سرطان دهانه رحم
در صورتی که با هر یک از علائم زیر روبرو شدید ، لازم است در سریع ترین زمان برای تشخیص و درمان آن ، آزمایش های لازم را انجام داده و به یک پزشک متخصص زنان و زایمان ، مراجعه نمایید. باید توجه کرد که تعدادی از علائم ذکر شده مختص بیماری سرطان دهانه رحم نیست و بین تعدای از بیماری ها ، مثل عفونت ها ، مشترک می باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه ، می توانید به سونوگرافی خوب در غرب تهران مراجعه نمایید.
- خون ریزی غیر طبیعی از واژن
- ترشحات مکرر و غیر معمول از واژن (تغییر رنگ و بوی ترشحات)
- داشتن درد در هنگام رابطه جنسی
- احساس فشار و درد شدید در لگن
- طولانی تر شدن دوران قاعدگی و افزایش حجم خونریزی
- بی اختیاری ناگهانی و بدون دلیل ادرار و مشاهده خون در ادرار
- کاهش وزن شدید
- خروج ادرار و مدفوع از واژن
درمان سرطان دهانه رحم
بعد از مشاهده علائم های مربوط به این بیماری ، لازم است از یک متخصص برای تشخیص دقیق آن کمک بگیرید. پزشک ، با توجه به شدت بیماری ، سن و سایر عوامل موثر ، راه های درمان آن را به شما ارائه می کند. برای درمان سرطان دهانه رحم ، لازم است مطابق زیر عمل کنید:
جراحی
یکی از راه های درمان این بیماری ، جراحی است. در واقع با بررسی سرطان و نوع آن ، به روش های مختلف ، سرطان را از داخل رحم جدا می کنند. با این کار ، بیماری برطرف شده و بهبود می یابد. انواع جراحی که در این زمینه صورت می گیرد شامل موارد زیر می باشد:
- برداشتن دهانه رحم ، رحم و قسمت فوقانی واژن (هیسترکتومی رادیکال)
- برداشتن تمام یا بخشی از دهانه رحم ولی گذاشتن رحم در مکان اولیه خود (این درمان برای شرایط خاص صورت می گیرد)
پرتودرمانی
یکی دیگر از راه های برطرف کردن سرطان دهانه رحم ، پرتودرمانی می باشد. در واقع با این کار ، سلول های سرطانی را از بین می برند. با از بین رفتن آن ها ، سرطان بهبود پیدا می کند.
شیمی درمانی
همان طور که اشاره شد ، پرتودرمانی ، یکی از روش های درمان می باشد. اما این درمان معمولا با شیمی درمانی همراه است. در واقع برای شیمی درمانی ، لازم است داروهایی که پزشک تجویز می کند را طبق دستورالعمل مصرف کنید. با این کار می توان رشد سلول های سرطانی را متوقف کرد و آن ها را از بین برد.
طول عمر بیماران سرطان رحم
طول عمر بیماران مبتلا به سرطان دهانه رحم به موارد گوناگونی همچون مرحله تشخیص بیماری ، نوع سرطان ، وضعیت سلامتی کلی بیمار و نحوه پاسخ دهی به درمان دارد. اگر بیماری در مراحل اولیه باشد ، معمولا 80 تا 90 درصد افراد حداقل 5 سال زنده می مانند. اما اگر بیماری در مراحل پیشرفته تر باشد نرخ بقای 5 ساله کمتر خواهد شد.