با افزایش آلودگی های مختلف در دنیای امروز ، میزان ابتلا به بیماری های متعدد مثل سرطان نیز بالا رفته است. یکی از این بیماری ها سرطان سینه می باشد که افراد زیادی را درگیر کرده است و راه های متنوعی مثل بیوپسی پستان برای تشخیص و درمان آن وجود دارد. برای مثال در صورتی که در معاینه فیزیکی در سینه ها توده تشخیص داده شود ، پزشک برای کسب اطلاعات بیشتر به سراغ نمونه برداری می رود. یکی از تکنیک های نمونه برداری که در مرکز تصویربرداری مهر ایرانیان در تهران به انجام می رسد ، وکیوم بیوپسی می باشد. با ما در این مقاله همراه باشید تا اطلاعات مفیدی را در مورد این پروسه و نحوه انجام آن به دست آورید.
وکیوم بیوپسی سینه چیست ؟
بیوپسی پستان به روش وکیوم ، نوعی پروسیجر کم تهاجمی است که در آن نمونه هایی از بافت سینه برداشته شده تا جهت تست به آزمایشگاه فرستاده شود. زمانی که در تصویربرداری از پستان ها ، ناهنجاری ها و توده هایی کشف شوند که حس کردن آن ها به صورت معاینه فیزیکی امکان پذیر نباشد ، از وکیوم بیوپسی پستان کمک گرفته می شود تا نمونه هایی از بافت سینه به دست آید.
از طریق برش کوچکی روی پوست ، یک سوزن مخصوص نمونه برداری وارد سینه می شود و سپس با استفاده از یک ابزار مکنده (وکیوم) نمونه های مختلفی از بافت برداشته می شود. این وکیوم بافت را به داخل مرکز سوزن می کشد و یک ابزار دیگر ، نمونه ها را به دست می آورد.
بعد از اتمام بیوپسی وکیوم ، نمونه ها از داخل سوزن بیرون آورده می شوند و به منظور اینکه توسط پاتولوژیست ( پزشک آسیب شناسی) مورد بررسی قرار گیرند ؛ به آزمایشگاه فرستاده می شوند.
پروسه نمونه برداری به کمک وکیوم ، تحت گاید یا راهنمایی روندهای تصویربرداری مثل ماموگرافی ، MRI یا سونوگرافی به انجام می رسد. به عبارت دیگر این تست های تصویربرداری به پزشکی که وکیوم بیوپسی پستان را انجام می دهد کمک می کنند تا سوزن را به ناحیه صحیح وارد کند.
بیوپسی وکیوم سینه روشی جایگزین برای نمونه برداری از طریق جراحی می باشد و به پزشک اجازه می دهد تا با راهنمایی پروسه های تصویر برداری ، تنها از منطقه ای که درگیر بیماری شده نمونه برداری نماید. این پروسیجر به صورت سرپایی و تحت بی حسی عمومی به انجام می رسد ، بنابراین بیمار بعد از آن با کمی احساس ناراحتی مواجه خواهد شد.
فرق بین بیوپسی به روش وکیوم و نمونه برداری معمولی
همان طور که گفته شد نمونه برداری به کمک وکیوم یک پروسیجر کم تهاجمی است که در آن از بی حسی موضعی استفاده شده و برش های کوچکی ایجاد می گردد. اگر بخواهیم متد معمولی و نمونه برداری وکیوم را با یکدیگر مقایسه کنیم ، می توانیم این تفاوت ها را برای آن ذکر نماییم :
- فرق اصلی وکیوم بیوپسی و نمونه برداری معمولی این است که در روش وکیوم می توان یک سری از توده ها را به صورت کامل بیرون آورد ، یعنی این فرآیند در حد یک عمل جراحی به ما کمک خواهد کرد.
- در بیوپسی معمولی تنها قسمتی از توده بیرون آورده شده و به آزمایشگاه ارسال می شود.
- اسکار کوچکی روی پوست سینه ایجاد می شود ، در مواردی اصلا جای زخم دیده نمی شود
- معمولا کمتر از یک ساعت به طول می انجامد
- به صورت کاملا دقیق و بی خطر سوزن را به محل ناهنجاری وارد می کند
- زمان ریکاوری در آن سریع است و فرد می تواند در حدود 24 ساعت بعد از انجام آن به فعالیت های نرمال خود باز گردد.
آماده شدن برای وکیوم بیوپسی سینه
روز قبل از پروسه
اگر در شرایط زیر قرار داشتید ، حتما پزشکان مرکز نمونه برداری را در جریان بگذارید :
- در صورتی که در حال مصرف داروهای ضد انعقاد خون مثل وارفارین هستید ، تکنسین را در جریان بگذارید. در چنین شرایطی باید با پزشکی که این دارو را برایتان تجویز کرده است مشورت کنید تا در صورت تایید ، مصرف آن را موقتا متوقف نمایید.
- اگر دارویی مثل آسپرین استفاده می کنید ، معمولا نیازی به قطع آن نیست ، منتها باید توجه داشته باشید که ریسک بروز کبودی بعد از وکیوم بیوپسی پستان افزایش می یابد.
- در نظر داشته باشید که در پروسه نمونه برداری به کمک وکیوم ، از میزان کمی اشعه رادیویی استفاده خواهد شد. بنابراین در صورتی که باردار هستید و یا احتمال می دهید حامله باشید ، با رادیولوژیست و متخصص زنان خود مشورت کنید. اما این نکته را نیز باید ذکر کرد که اشعه استفاده شده به قدری کم است که معمولا آسیبی به جنین نخواهد رساند.
- به یاد داشته باشید که نتیجه تست های تصویر برداری قبلی (ماموگرافی ، سونوگرافی یا MRI) را هنگام مراجعه به مرکز وکیوم بیوپسی به همراه داشته باشید. با این کار پزشک و تکنسین حین انجام این فرآیند اطلاعات مورد نیاز را کسب می کنند.
روز انجام بیوپسی وکیوم
- از دئودورانت و محصولات ضد تعریق استفاده نکنید. اگر نمونه برداری تحت گاید ماموگرافی یا X ray به انجام رسد ، دئودورانت ها شبیه به لکه های کلسیومی دیده می شوند و با این شرایط ، تشخیص ناهنجاری برای پزشک دشوارتر می شود.
- در صورتی که به داروی خاصی ، مخصوصا داروی بیهوشی حساسیت دارید حتما تکنسین را در جریان بگذارید.
- لباس راحت و گشاد بپوشید ، زیرا برای انجام این روند نیاز است تا پیراهن خود را از تن بیرون آورید. در اکثر موارد بیمار باید قبل از نمونه برداری ، گان مخصوص به تن کند.
وکیوم بیوپسی سینه چگونه انجام می شود؟
بیشتر ناهنجاری های سینه (مثل لکه های کلسیومی و توده های کوچک) که به بیوپسی به روش وکیوم نیاز دارند ، تنها از طریق ماموگرافی قابل مشاهده هستند. برای اینکه بتوان این فرآیند را به انجام رساند ، یک دستگاه کوچک ماموگرافی برای تشخیص ناحیه دقیق ناهنجاری استفاده می شود.
معمولا در حین انجام این نمونه برداری باید روی تخت مخصوصی که یک سوراخ در وسط خود دارد دراز بکشید. این تخت به سمت بالا حرکت می کند تا پزشک قادر به استفاده از دستگاه وکیوم بیوپسی و ماموگرافی باشد. البته در برخی از موارد ، باید جهت انجام این پروسه ، روی صندلی بنشینید.
چه به حالت خوابیده باشید چه نشسته ، درست مثل یک ماموگرافی معمولی سینه ها میان دو صفحه قرار می گیرند و تصاویر X ray از آن ها گرفته خواهد شد تا مکان ناهنجاری مشخص شود. زمانی که توده کشف شود ، از بیمار درخواست می شود که تکان نخورد ؛ زیرا کوچک ترین حرکت مثل چرخاندن سر می تواند باعث جا به جایی سینه ها گردد.
بعد از اینکه تصویربرداری انجام شد ، پوست پستان ها به جهت انجام وکیوم بیوپسی با ماده ضد عفونی کننده تمیز خواهد شد. سپس یک ماده بی حسی به بافت سینه تزریق می شود تا بیمار دردی را احساس نکند. در مرحله بعدی ، باز هم از پستان ها تصویربرداری خواهد شد تا مکان دقیقی که سوزن باید به آن وارد شود ، تعیین گردد.
یک برش سه تا چهار میلی متری روی پوست ایجاد خواهد شد و از طریق آن ، سوزن نمونه برداری وارد می شود. زمانی که پزشک نمونه های مورد نظر خود را جمع آوری کرد ؛ از طریق سوزن یک گیره فلزی کوچک (دو میلی متر) داخل بافت سینه قرار می گیرد. این امر به این منظور انجام می شود تا در صورتی که در آینده نیازی به جراحی بود ، مکان ناهنجاری مشخص باشد. توجه داشته باشید که این گیره بی خطر است ، نمی توان آن را احساس کرد و نیازی به بیرون آوردن آن نیست. این نکته را نیز در نظر داشته باشید که گذاشتن گیره در صورت نیاز به انجام می رسد و یک روتین همیشگی نیست.
زمانی که سوزن وکیوم بیوپسی سینه بیرون آورده شود ، سینه پانسمان خواهد شد. معمولا نیازی به بخیه نیست و پزشک نکات لازم جهت تعویض پانسمان را در اختیار بیمار خود قرار می دهد.
بیوپسی وکیوم با کمک سونوگرافی
امکان دارد به جای ماموگرافی ، در حین نمونه برداری به روش وکیوم از سونوگرافی استفاده شود. تنها تفاوت این دو روند این است که در سونو ، باید به پشت روی تخت دراز بکشید و نیازی به فشرده شدن سینه ها در میان صفحات مخصوص نیست.
وکیوم بیوپسی با کمک MRI
اگر پزشک تشخیص دهد که نیاز به استفاده از MRI می باشد ، یک مایع رنگی از طریق بازو به بدن شما وارد خواهد شد. درست مثل ماموگرافی ، باید روی شکم دراز بکشید و سینه ها بین صفحات فشرده خواهند شد. مابقی پروسه ، تفاوتی با روش های قبلی ندارد.
